Lâu rồi tôi không làm gì mới với cái blog của mình cả, tôi cứ phân vân không biết mình có ý tưởng gì đáng để làm không nhỉ.
Thế rồi, sự kỳ diệu của thứ gọi là shower thoughts đã xuất hiện.
Đề bài được tôi đưa ra là: hãy bắt chước phong cách của một ai đó, viết về một chủ đề mình quan tâm, để xem mọi người có nhận ra phong cách đấy là của ai không?
||ヽ(*￣▽￣*)ノミ|Ю
Tại sao ý tưởng này lại được chốt hạ?
Vì một là, tôi không chắc rằng mình có phong cách riêng. Kiểu như, nếu không để tên mình ở đấy thì mọi người có biết là bài mình viết không nhỉ?
Hai là, để bắt chước được không hề dễ. Phong cách viết của một người nó sẽ đi từ những chi tiết nhỏ mà ra chứ không phải thứ to đùng to đoàng, có hình hài và tên cụ thể. Mình sẽ phải đi học nhiều bài của người ấy, xem các thể loại người ấy hay viết là gì, sự dịch chuyển trong các chủ đề viết của người ấy như thế nào? Người ấy có những thói quen khi dựng bài ra sao? Kiểu joke hay dùng là gì? Người ấy hay mở và kết như thế nào? Đụng tới cái nào thì người ta viết ngắn, cái nào thì người ta viết dài? Người đó bóc tách một câu hỏi đến đâu...
Mình phải tìm hiểu về người ấy đủ nhiều để ra được những gạch đầu dòng đủ to, đủ nhỏ, đủ để người đọc thấy bóng dáng của người ấy cơ.
Và mình còn phải biết “diễn” lại người ta nữa.
Và đây là bài viết của tuần này（￣︶￣）↗
Hãy cho mình biết bạn nhận ra người ấy là ai ở chi tiết nào nhé!
thời gian thấm thoắt thoi đưa, tới giờ mình cũng đã ăn được 2 cái Tết ở Nôi - một “doanh nghiệp” đỏ hỏn đứng giữa một rừng các anh chị em làm trong ngành rêu. nơi mà có gan lắm thì cũng chỉ dám nghỉ 1 tuần, nghỉ nhiều hơn sợ khi quay lại thì bay mất chữ doanh, chỉ còn chữ nghiệp.
lùi về năm 2023, khi chuẩn bị bước vào cái nghề làm rêu bảo tồn này, mình không biết trước công việc này sẽ cần những tố chất gì, mình có phù hợp hay không, mình sẽ phải đối diện với những cục xương bài toán như thế nào?
những tấm chiếu mới, chưa biết nếm mùi đời =))))))))))))))
thế nên bài viết này ở đây để bạn có thêm một vài góc nhìn về người, và về ngành nhé.
một nhỏ là, làm rêu phải khỏe
không đòi hỏi bạn phải khỏe cỡ các thí sinh của Physical: 100, nhưng bạn phải khỏe đủ để bê được những thùng đồ nặng 10 - 20kg, leo trèo, kéo đẩy các thể loại thùng hộp nguyên vật liệu. khỏe còn nằm ở sức bền, tức là bạn cần vượt qua được những lúc làm từ sáng đến tối, toàn thân cứng như đá để chạy deadline. những lúc đi thi công ở công trình: không quạt, không máy lạnh, 33 độ nhưng cảm giác như 43 độ, nhất là khi phải trèo lên cao. mồ hôi túa ra ướt áo, ướt găng tay, quệt đến đâu ướt đến đó.
leo núi có dây đai thì 15-20m cũng cố gắng được, nhưng leo giàn giáo dù chỉ là 4.2m thôi cũng là một cái gì đó rất khác, rất, rất khác T.T
mình không hề khỏe, hay ốm vặt, lại còn sợ độ cao. trèo lên giàn giáo còn run lẩy bẩy, phải tự yêu cầu hát Quốc ca cho đỡ bấn loạn ;_; nhưng tới thời điểm này, chuyện bê đồ đã được cài đặt vào não của mình là chuyện bình thường, trèo giàn giáo tới lần thứ 3 thì thấy cũng cũng.
“ở trên kia là con trai hay con gái thế?” - câu này là của một anh bên chủ đầu tư khi nhìn lên giàn giáo, và mình (cắt tóc ngắn) đang làm ở trên đấy. họ yêu cầu với các phần thi công trên cao, phải là nam giới đảm nhận và phải có dây an toàn.
“em tự chuyển cái bàn này về à? các bạn nam ở studio của em đâu?” - câu này là của một chị khi thấy mình cầm khoan đến và nói rằng mình sẽ tháo cái bàn dài 3m rộng 1.5m ra làm đôi rồi book xe chuyển về.
sau chừng đó thời gian, dù không muốn, nhưng mình cũng làm quen với việc trở thành một “người đàn ông”.
Kỷ niệm tự may rèm cho Nôi
bạn nam ở studio của em chính là em đây, hãy để em.
vì thế, yếu tố sức khỏe thể chất được mình đặt lên hàng đầu, là yêu cầu bắt buộc để làm được nghề này, chưa nói đến chuyện là có giỏi hay không, chưa nói đến chuyện tinh thần thế nào.
hai nhỏ là, phải sống với sự không chắc chắn
không phải là làm quen nữa, mà phải chấp nhận như một sự thật hiển nhiên, đấy là không có gì chắc chắn cả. không ai đảm bảo cho mình rằng cứ làm đi, rồi 6 tháng nữa sẽ có job lớn về, sẽ ổn định trong 3 tháng rồi chững lại 2 tháng, sau đó sẽ mở rộng ra một mảng mới, nhiều niềm tin và hy vọng lắm. 1 năm sau sẽ sáng đẹp tuyệt vời, trồng cây sắp tới ngày hái quả rồi, cố lên!!!
không có.
giá mà tương lai cũng dễ thắp sáng như đèn ^^
trồng cây chưa chắc sẽ có quả, và cũng không biết mình có đợi được tới lúc có quả hay không. nhưng ngay cả khi không nói tới chuyện ra hoa ra trái, thì làm rêu dạy cho mình một bài học nhãn tiền đấy là:
tiền chưa xuống tay thì chưa có gì để an tâm. khách có yêu đến mấy, thích đến mấy, giục làm proposal, hứa đặt cọc thế nào đi nữa mà tiền chưa về thì job đó vẫn có khả năng bay màu. job xong rồi thì cũng đừng vội mà thở dài nhẹ nhõm, tiền chưa đến tay thì cũng chỉ dám thở một nửa hơi thôi.
nhưng cũng lại là tiền, dù khách đã thanh toán, hàng cũng đã gửi đi, nhưng tâm thì vẫn không được an cho lắm.
mấy hôm trước, hộp đèn mình ship đi Hà Nội vỡ khung, phải gửi bù hộp khác cho khách. lần 2, vẫn vỡ khung. video unbox của khách còn nghe rõ tiếng thở dài của chị ấy. mà khách mua để tặng, gửi đến lần 2 mà vẫn bị vỡ thì quá lắm rồi, chưa bao giờ xảy ra tình trạng này cả. dò lại tất cả các bước trong khâu đóng gói thì không thấy có sai sót nào đủ để cả 2 lần đều tanh bành như thế. khách thì siêu nice, không trách móc giận dữ gì, bạn bè hỏi có okie không, chị vẫn nói đỡ cho bên mình bảo là oke lắm T.T. tới lần 3, bên mình phải làm 2 phương án:
(1) gửi hộp của chị từ Hà Nội về xưởng của đối tác ở một tỉnh gần đó để nhờ sửa, sau đó gửi ngược lại Hà Nội để tránh phải đi đường dài
(2) làm back-up 1 hộp và gửi đi Hà Nội luôn, trong trường hợp (1) sửa chậm thì chị khách vẫn có hộp để tặng quà. hộp còn lại có thể gửi về studio sau cũng được.
tới lần 3, với 2 lớp thùng carton, chống sốc và xốp đan vào nhau thì hộp đèn đã tới tay chị an toàn. mình được giải thoát khỏi tiếng thở dài của chị sau ngày hôm ấy.
đặt trái tim lên bàn đã được giảm xóc trong ca từ của Tùng, còn ở ngoài đời, nó sẽ là phức cảm của hy vọng, hụt hẫng, chưng hửng và râm ran. ngày hôm nay mọi chuyện suôn sẻ, nhưng ngày mai tin tức chấn động vẫn có thể ùa về, trái tim cứ phải đặt lên bàn tập gym liên tục.
kỷ niệm 10/2024, 3 ngày nữa phải giao hàng nhưng phát hiện ra hộp gỗ xưởng gửi tới đều bị ẩm ướt, tức là không kịp sơn màu, không biết sẽ làm sản phẩm kiểu gì, cũng không kịp đặt xưởng làm hộp mới rồi gửi từ Đồng Nai lên Sài Gòn luôn
ba nhỏ là, nghề cần người biết thích nghi và chủ động
là một đơn vị mới bắt đầu ở một ngành có tuổi đời còn nhỏ ở Việt Nam, đồng nghĩa với việc các vấn đề đẻ ra mỗi ngày. quy trình cần được review và update liên tục. bạn sẽ matching nếu bạn có khả năng:
(1) chủ động nắm bắt, quan sát tốt
(2) chịu khó học hỏi và đưa ra hành động để cải tiến
(3) ưa thử thách
(4) có thể đưa ra ý tưởng và đi cùng với ý tưởng đấy đến khi nó thành hình
(5) đồng thời, cũng phải là người có thể sát sao và nắm được nhiều đầu việc cùng lúc
mình, có vẻ là, không phải là người như vậy.
mình tự thấy con người mình thích sự ổn định và chắc chắn, thích được giãi bày và sáng tạo trong một môi trường đã có quy trình rồi, và chỉ tập trung được vào 1-2 thứ trong cùng một thời điểm mà thôi. việc đặt mình vào một môi trường có nhiều thách thức với căn cốt của bản thân khiến mình (nhiều khi) thấy lệch tông, hụt hơi và đuối sức. sự yếu kém về năng lực không phải chỉ nằm ở cảm giác nữa, nó có những bằng chứng cụ thể và rõ ràng mà mình không thể wording, hay biện minh bằng bất kỳ lý lẽ nào.
làm resin bị hỏng cả màu lẫn nền, sức mạnh của làng Lá không thể cứu vãn =)))))))))
thế nên, bạn hãy xem xét thật kỹ xem con người của bạn có phù hợp cho môi trường start-up không? bạn ưu tiên điều gì trong giai đoạn 3-5 năm tới? bạn có sẵn sàng cho việc ở trong một vùng xám mà bạn sẽ là người làm cho nó trở nên xịt hơn rõ ràng hay không?
Loading...
bốn nhỏ là, nghề cần người vững tinh thần
ừ, điều ấy hẳn là dĩ nhiên sau những hai nhỏ và ba nhỏ (；′⌒`)
có nhiều người bảo mình rằng khi làm trí óc (văn phòng) nhiều rồi thì sẽ muốn làm công việc chân tay - như mình. nhưng mình xin thề rằng: làm công việc trí óc có thể sẽ không cần dùng đến thể chất (bê vác lực lưỡng, khéo tay tinh chỉnh), nhưng làm công việc về thể chất thì chắc chắn sẽ cần dùng nhiều trí óc vl (căn khối, căn màu, xử lý sự cố, dealing với khách hàng, chưa nói đến làm social, sales, tiền bạc, số má, giấy tờ, hợp đồng…). nó không hề thanh cảnh, nó không hề bỏ quên mọi thứ rồi tập trung vào đôi tay và chìm vào màu xanh mát rượi.
Xoài trong con job lớn đầu tiên
tin buồn mình nhận ra là: không thể lúc nào cũng vững tinh thần được đâu.
nhưng tin vui cho bạn, và cả mình, là chúng ta không cần phải vững vàng mọi lúc. xây được một cơ chế để tự vực dậy tinh thần sau khi suy sụp - điều này quan trọng hơn.
ngoài chuyện công việc, những vấn đề của gia đình, tình yêu, bạn bè, bản thân, xã hội… vẫn tiếp diễn, vẫn nã vào đầu. chúng đâu vì chuyện nghèo hôm nay khách trả hàng, chủ đầu tư yêu cầu sửa, brief mới không biết giải kiểu gì, người đang yếu rớt như cái giẻ… mà buông tay đâu. nó sẽ quây quần sớm tối, ví dụ như thế này:
mới đây, có một bạn giới thiệu là đại diện của một trường ĐH liên hệ với bên mình để xin báo giá cho 5 bức tranh lớn. bạn brief rất chi tiết về kích thước, phong cách, tranh nào đặt phòng nào… và giục báo giá rất sốt sắng. báo giá xong, bạn cũng rất niềm nở bảo để báo kế toán chuyển cọc luôn.
thế rồi, trong lúc chờ chị kế toán hành động, bạn có một nước đi khó ngờ gọi điện cho bên mình và nhờ kết hợp để mua ngoài mấy bộ bàn ghế.
“chị giúp em đứng ra deal giá cao hơn, để em mua được giá thấp hơn, rồi em sẽ gửi chị ít tiền cà phê”.
!?!?!?!?
thế rồi, bạn đưa số của nhà sản xuất bàn ghế cho bên mình để gọi deal giá - ngay và luôn. tiếp theo, cứ mỗi phút, bạn kia và “nhà sản xuất” lại thay nhau gọi cho bên mình. không khí vô cùng dồn dập và hắc ám. bạn vừa năn nỉ, thuyết phục, vừa thương lượng, vừa hứa hẹn về chiếc kèo thơm 5 bức tranh.
may lúc đó tỉnh táo, vẫn còn kịp lên check website của “nhà sản xuất” để nhận ra rằng đéo chẳng có nhà sản xuất bàn ghế nào có thông tin như vậy cả.
bên mình từ chối. nhưng tất nhiên, từ chối khéo để còn vớt lại đơn 5 bức tranh chứ!!!
nhưng tất nhiên là, làm gì còn bức tranh nào =))))))))
kẻ lừa đảo bạn ấy, ngay sau khi bên mình từ chối, đã vào box chat zalo xóa sạch lịch sử chat, chỉ còn lại những câu chữ bên mình ném vào hư vô. Sau đó số điện thoại đã không bao giờ còn liên lạc được.
ông bà gánh 3 đời mới qua được quả pressing hú vía như vậy. quá bàng hoàng khi nhận ra kịch bản lừa đảo giờ đã được cá nhân hóa cỡ này, chân thực và đi vào ngóc ngách chứ không phải hàng đại trà phổ thông nữa.
ngày hôm đó kẻ lừa đảo -1 con mồi, còn tinh thần bên này cũng -1 niềm tin trước cuộc đời hiểm ác.
năm nhỏ là, cái gì trên mạng thì tin 30% thôi
chiếc meme này có lẽ là timeless cmnl:
tranh có thể đẹp, quá trình làm khi đăng lên mạng có thể đẹp, nhưng thực tế, sẽ xấu (+ bết bát + bụi bặm + lem nhem + bẩn) vl. các nhãn hàng nước giặt, bột giặt, nước rửa tay, dung dịch khử khuẩn hãy tìm đến bọn mình, vì không gì có thể đúng với thông điệp “ngại gì lấm bẩn” hơn công việc này. bẩn là chế độ mặc định, xấu đẹp đan xen, bẩn sạch lẫn lộn, chúng hòa vào nhau để ra được một sản phẩm.
ngay cả một buổi workshop, trước khi nó đến tay bạn với 4-5 loại rêu, 1 chiếc khung hộp, một chiếc bàn và không gian ấm áp xinh xắn như này:
thì nó sẽ là như thế này:
và như thế này:
tôi thường ít khi quay lại quá trình làm sản phẩm, vì nếu quay thì sẽ phải:
(1) set up góc, tút tát mặt mũi, quần áo đầu tóc
(2) tốn nhiều thời gian căn góc, căn tay, căn ánh sáng - quay đẹp thì cũng hết ngày, trong khi sản phẩm thì cần làm nhanh để còn kịp gửi cho khách
thế nên, đúng là cũng sẽ có những khi đeo tạp dề làm tranh trong một không gian thanh cảnh, uốn cái cây, bứt ngọn cỏ đấy. nhưng chỉ là vài giây phút thôi, còn cuộc sống thường nhật sẽ không phải như thế. nó sẽ là khuôn mặt bạc phếch phôi pha, lông mày cụt đầu mất đuôi, quần áo toàn bụi rêu và keo nến, chân tay sứt sát, đồ đạc gì cũng tẩm màu xanh, chiếc súng bắn keo luôn trong tình trạng vừa mới bước ra khỏi một cuộc chiến. còn giao diện của bản thân thì sẽ thường như thế này:
viết đến đây rồi mình mới nhận ra là mình không hề đưa tiêu chí khéo tay vào trong danh sách. nó có thực sự cần không nhỉ?
có.
vì thế nên chúng ta có mục
sáu nhỏ là, cần một chút khéo tay, nhiều chút quan sát
đúng vậy, khéo tay chỉ là yếu tố nice-to-have mà thôi. thứ ăn tiền hơn là khả năng quan sát và chú ý tiểu tiết.
khả năng quan sát không chỉ nằm ở việc bạn có thể nhặt ra chi tiết và đưa nó vào tranh, mà còn ở chỗ thấy được kỹ thuật làm của người khác khác mình ở chỗ nào, vì sao ra được hiệu ứng như thế này, loại khung này thì phải làm kiểu này kết cấu mới chắc, loại khung kia cũng làm như vậy thì lại không còn chắc nữa, đặt khung ở tư thế này thì làm sẽ nhanh hơn và dễ hơn tư thế nọ, chỗ này đặt x vào thì có tốt hơn đặt y không, dưới ánh sáng khác nhau thì tranh sẽ khác nhau như thế nào…
sau chừng đó thời gian, tôi nhận thấy bản thân mình không phải là người quan sát tốt, lại càng không phải người chú ý tiểu tiết. những “tiết” tôi nhận ra, thường không “tiểu” lắm. hoặc những chi tiết tôi nhặt được, thường dùng cho việc khác chứ không hữu ích với quá trình làm sản phẩm, hoặc vận hành. nói chung, tôi cần nhiều thời gian hơn, nhiều công sức hơn, nhiều lần hít thở hơn, để có được một chút cái gọi là khả năng quan sát và chú ý.
thế nên, nếu bạn có cho mình khả năng quan sát, đúc rút + sự chú ý tiểu tiết, bạn sẽ học nghề và tiến bộ rất nhanh thôi. chuyện khéo tay sẽ đến sau, nên đừng lo quá khi bạn chưa có kinh nghiệm gì, và cũng chưa từng làm sản phẩm thủ công nào cả.
hòm hòm là thế đã.
những điều trên, có những thứ mình đã từng nghe về lý thuyết, nhưng phải đến khi thực sự trải qua, thực sự ở trong hoàn cảnh đó, thực sự ngấm đòn, mình mới thấy thấm thía. khi nhìn lại 6 điều đã viết ra, mình cho rằng nó là những mẫu số chung khi làm trong một start-up, nhưng mỗi mảng, mỗi ngành sẽ có những đặc trưng riêng mà chúng ta khó hình dung nếu chưa đặt chân vào.
thế nên, mình viết ra bài này để nếu một ngày nào đó, có một ai đó đang muốn thử sức với công việc này - sẽ có thêm góc nhìn trước khi nhúng chàm ra quyết định.
NÀO, THẾ GIỜ THÌ BẠN ĐÃ BIẾT CÔ H GIẤU TÊN MÀ TÔI ĐÃ BẮT CHƯỚC CHƯA? 🤣
khi tôi đưa bài này cho mọi người đọc, mọi người thường nhận ra tôi bắt chước Hương Tr. ở cụm “một/hai/ba… nhỏ là” + một dấu phẩy.
tuy vậy, Hương Tr. được biểu hiện ở nhiều hơn một cụm như thế. sơ sơ chúng ta sẽ có vài thói quen của cô ấy như sau:
dấu gạch ngang (-) thường được cô này dùng tận 2 cái ghép làm một: (—), và tôi thấy rằng, cô (có vẻ như), dùng dấu gạch ngang thay cho dấu phẩy luôn.
trong khi nhái lại cô Hương Tr., tôi rất bối rối vì không lẽ những thứ kiểu “10-20kg” mình lại ghi là “10—20kg”???? thật may mắn, cuối cùng tôi cũng tìm được đoạn cô H giấu tên dùng “3-4”, tức là, đây là trường hợp gạch ngang thật chứ không phải gạch ngang dùng thay dấu phẩy, nên cô ấy dùng 1 nét thôi.
» tạm kết luận: Hương Tr. dùng dấu gạch ngang theo 2 kiểu tùy vào chức năng. (1) dùng thay dấu phẩy thì đi 2 gạch, (2) dùng để nối 2 vế trước sau thì dùng 1 gạch.
cô Hương Tr. sẽ dùng cái format như này, để tạo điểm nhấn cho câu. cách dùng sẽ hơi tâm linh nửa đùa nửa thật. nếu những câu đó được visualize thì nó sẽ là kiểu 1 người đang phóng nhanh xong phanh kít lại, act kul bụi tung mù lên rồi lại rú ga rồ đi tiếp =)))))
trừ các loại tên người, tên tổ chức, địa danh, tên thương hiệu, tên chiến dịch là viết hoa, còn lại thì cô ấy sẽ viết thường, kể cả xuống dòng hay sau dấu chấm.
cô Hương Tr. viết câu ngắn và thường xuống dòng nhiều. các ý tinh gọn, từ chiêm nghiệm mà ra. trong các bài mình đọc, mình chưa thấy cô ấy kể lại toàn bộ 1 sự việc nào cả. sự việc thường được diễn đạt lại sau khi đã tổng kết xong xuôi - sự đã rồi anh ngồi anh hát.
cô H giấu tên nói chuyện như nào thì viết cũng như thế. cô ấy ở ngoài hay thêm chữ “ừ” vào, nên đôi lúc tôi đọc chữ trong bài mà có thể tưởng tượng ra được âm thanh thực luôn （￣︶￣）↗ ừ =))))
giải thích về em dash hay cái dấu gạch hai gạch của chị Hương là do ảnh hưởng bởi viết luận tiếng anh đấy ạ :)))) trong tiếng Việt thì không dùng cái này nhiều nên mn sẽ thấy lạ, thường dùng để tách ra một ý nhỏ để giải thích cho từ trước nó hoặc thêm comment vân vân
giải thích về em dash hay cái dấu gạch hai gạch của chị Hương là do ảnh hưởng bởi viết luận tiếng anh đấy ạ :)))) trong tiếng Việt thì không dùng cái này nhiều nên mn sẽ thấy lạ, thường dùng để tách ra một ý nhỏ để giải thích cho từ trước nó hoặc thêm comment vân vân
=)) chị Hương for sure nhưng đợt đó nhà em cũng bị kịch bản lừa gần như y chang vậy ạ may mà tỉnh táo